مدیریت دانش مسئولانه در سازمانها
جهان نامطمئنتر و پویاتر شده است و با چالشهای جدید زیادی مواجه است. چالشهایی که نیاز مبرم به راهحل دارند.
در نتیجه کووید-۱۹، فشار دیجیتالی شدن در شرکتها صورت گرفته است. متأسفانه، این فشار ناشی از بیماری همهگیر منجر به افزایش حملات سایبری نیز شده است. شرکتهای کوچکتر به دلیل نبود تدابیر مناسب و پرسنل ماهر برای حفظ امنیت، اکنون به طور فزایندهای در معرض این حملات قرار میگیرند و راحتتر قربانی این حملات میشوند.
در عین حال، تغییر اقلیم و پیامدهای آن اهمیت خود را از دست نداده است. برای رسیدگی موفقیت آمیز به پیامدهای آب و هوا و همهگیری، فعالیتهای مشترک بسیاری در سطح جهانی مورد نیاز است. تلاشهای تک تک کشورها یا مناطق ضروری و مورد استقبال است، اما برای مقابله با چالشهایی که پویا و فراملی هستند کافی نیست.
متأسفانه، جوامع نه تنها به طور قابل توجهی تقسیم شدهاند، بلکه در مورد این مسائل بیشتر و بیشتر از هم دور میشوند. همه این موارد نیاز مبرم به دانش در همه سطوح و گروههای جامعه و در نتیجه نیاز به مدیریت دانش (KM) را پشتیبانی میکنند. مدیریت دانش راهی برای حمایت از پایداری سازمانها از طریق شناسایی، کسب، بکارگیری و انتشار صحیح و مستمر دانش حیاتی در نظر گرفته شده است.
در طول سالها، دانش به مهم ترین عامل استراتژیک عملیات تجاری تبدیل شده است، زیرا با قابلیتهای شرکتها برای دستیابی و حفظ مزیت رقابتی مرتبط است. این نشان میدهد که مدیریت دانش به طور سنتی در سطح شرکت مورد بحث قرار میگیرد، جایی که دانش به عنوان یک منبع (به عنوان دارایی) در نظر گرفته میشود که از طریق آن شرکتها میتوانند خود را از سایر شرکتها متمایز کنند و مزیت رقابتی به دست آورند و به طور ایدهآل آن را در طول زمان حفظ کنند.
در طول سالها، دانش به مهمترین عامل استراتژیک عملیات تجاری تبدیل شده است، زیرا با قابلیتهای شرکتها برای دستیابی و حفظ مزیت رقابتی مرتبط است.
تمایل کارآفرینان به کسب درآمد و داشتن یک زندگی خوب و بی دغدغه هیچ اشکالی ندارد. برعکس، جهان به افراد، گروههایی از مردم نیاز دارد که میخواهند دنیا را برای بهتر شدن تغییر دهند. با این حال، این که آیا منطق حداکثر کردن سود و رقابت همچنان باید دیدگاههای معاصر را با توجه به چالشهایی که بشریت با آن مواجه است شکل دهد، جای سوال دارد. این طرز تفکری است که در تضاد با رویکرد رایج به چالشهای جهانی است.
با توجه به موارد فوق، از شما دعوت میشود تا یک رویکرد جایگزین برای مدیریت دانش، که مدیریت دانش مسئول (rKM) نامیده میشود، در نظر بگیرید.
مدیریت دانش مسئول چیست؟
مدیریت دانش مسئولانه به عنوان رویکردی تلقی میشود که تصدیق میکند که تحولات اخیر و چالشهای پیش رو تنها از منظر جهانی قابل بررسی هستند. این یعنی مدیریت دانش مسئولانه فراتر از مرزهای سازمانی/ملی/… میرود (و باید برود).
مدیریت دانش مسئولانه به عنوان رویکردی تلقی میشود که تصدیق میکند که تحولات اخیر و چالشهای پیش رو تنها از منظر جهانی قابل بررسی هستند. این یعنی مدیریت دانش مسئولانه فراتر از مرزهای سازمانی/ملی/… میرود (و باید برود).
RKM = مدیریت دانش مسئول
مدیریت دانش مسئول تصدیق میکند که تنها یک رویکرد مشارکتی و فراگیر که شامل شرکای دارای موقعیت برابر است قادر به مقابله با چالشهای حال و آینده است.
مدیریت دانش مسئول تصدیق میکند که تنها یک رویکرد مشارکتی و فراگیر که شامل شرکای دارای موقعیت برابر است قادر به مقابله با چالشهای حال و آینده است.
از آنجایی که مدیریت دانش مسئولانه ریشه در مدیریت دانش دارد، بر ایجاد، اشتراک، استفاده و حفظ دانش تاکید دارد، اما نه تنها برای منافع فردی، بلکه به طور خاص برای منفعت بیشتر. مدیریت دانش مسئول، پایداری را جدی میگیرد. این بدان معناست که مدیریت دانش مسئول در درجه اول علاقهمند به توسعه درک بهتر از این است که چگونه یک فرد (یک فرد/یک گروه/یک سازمان) میتواند سهم مثبت قابل توجهی در زمینههای مهم و مرتبط برای جامعه و جهان داشته باشد.
در نتیجه، برای مثال، یک سازمان ابتدا به محیط خارجی که در آن فعالیت میکند نگاه میکند و سپس این سوال را مطرح میکند: چه کاری میتوانیم انجام دهیم تا به چالش بحرانی در دست رسیدگی یا حتی غلبه بر آن کمک کنیم. چالشهایی که منابع و شایستگیهای ترکیبی را از سوی تعدادی از افراد مختلف در سراسر جهان میطلبد.
مدیریت دانش مسئول به دنبال و قدردانی از مهارتها و شایستگیهای هر فرد صرف نظر از نقش، عملکرد، تحصیلات، سن، پیشینه اخلاقی و غیره است. بنابراین با هدف روشنی استفاده میشود.
مدیریت دانش مسئول به دنبال و قدردانی از مهارتها و شایستگیهای هر فرد صرف نظر از نقش، عملکرد، تحصیلات، سن، پیشینه اخلاقی و غیره است.
یک انسان مسئول مدیریت دانش، فرد را میبیند نه رتبه، جنسیت، درجه یا موقعیت او. او به جای انحصار، فراگیر است، از چالشهای پیش رو آگاه است و میداند که تنها رویکردهای مشترک در سطح جهانی آن را برطرف میکند.
یک انسان مسئول مدیریت دانش، فرد را میبیند نه رتبه، جنسیت، درجه یا موقعیت او. او به جای انحصار، فراگیر است، از چالشهای پیش رو آگاه است و میداند که تنها رویکردهای مشترک در سطح جهانی آن را برطرف میکند.
برای پرداختن به چالشهای فعلی و آتی، نیاز به دسترسی به دانش/اطلاعاتی است که دستکاری نشده باشند. این امر مستلزم نیاز به انسانهای مسؤول و بالغ با دانش است که از دانش فعلی و گذشته برای رسیدگی به چالشهای به هم پیوسته فزاینده استفاده میکنند.
برای پرداختن به چالشهای فعلی و آتی، نیاز به دسترسی به دانش/اطلاعاتی است که دستکاری نشده باشند. این امر مستلزم نیاز به انسانهای مسؤول و بالغ با دانش است که از دانش فعلی و گذشته برای رسیدگی به چالشهای به هم پیوسته فزاینده استفاده میکنند.
این انسانهای مسئول و بالغ باید اطمینان حاصل کنند که دانش انتقادی نه تنها شناسایی میشود، بلکه حفظ میشود تا خطر فراموشی که بسیاری از جوامع در گذشته در معرض آن بودهاند را کاهش دهند.
امروزه حفظ دانش دیگر مشکلی نیست، کلمه کلیدی Big data. مشکل امروز بیشتر این است که بشریت نه تنها در معرض مقادیر زیادی از دادههای متشکل از منابع دادههای مختلف قرار دارد، بلکه شواهدی از تمایلات کاهش تمرکز توجه نیز وجود دارد. یکی از پیامدهای احتمالی این توسعه این است که چالشها با استفاده از اطلاعات و دانشی که به سرعت در دسترس هستند و «به خوبی» ارائه میشوند، حل میشوند.
موارد فوق برای شرکتهای کوچک و متوسط (SMEs) چه معنایی دارد؟
حتی نیاز بیشتری به مدیریت دانش مسئولانه در SMEها وجود دارد. یک مدیریت دانش مسئول که:
پویا است؛
مبتنی بر تبادل مداوم منابع دانش داخلی و خارجی است.
مزایا و معایب دانش را تصدیق میکند و به آنها رسیدگی میکند.
رویکردهای مردم را با رویکردهای دیجیتال ترکیب میکند.
همکاری متنوع را بیشتر تشدید میکند
هر شرکت کوچکی باید نقش خود را در رسیدگی به چالشهای فعلی و آتی در سطح جهانی شناسایی، در نظر بگیرد یا تجدید نظر کند که پیامدهایی برای KM آنها نیز خواهد داشت.
گفتوگو