تفکر مبتنی بر ریسک و مدیریت منابع انسانی
تغییرات پرشتاب فضای کسب‌وکار در همه حوزه‌ها و صنایع تفکر مبتنی بر ریسک و مدیریت منابع انسانی را بیشتر از همیشه در مرکز توجه تحلیل‌گران حوزه کسب‌وکار قرار داده است.
ریسک اثر عدم قطعیت است و هر عدم قطعیتی می‌تواند اثرات مثبت یا منفی داشته باشد. یک انحراف مثبت ناشی از ریسک، می‌تواند فرصتی را فراهم کند اما همه تاثیرات مثبت ریسک، منجر به فرصت نمی‌شود.
برای دستیابی به یک سیستم مدیریت اثربخش، تفکر مبتنی بر ریسک ضروری است. به همین دلیل سازمان نیاز دارد تا اقداماتی را برای پرداختن به ریسکها و فرصت‌ها طرح‌ریزی و پیاده‌سازی نماید. پرداختن توأم به فرصت‌ها و ریسکها، پایه‌ای برای افزایش اثربخشی سیستم مدیریت، دستیابی به نتایج بهبود یافته و جلوگیری از اثرات منفی ایجاد می‌کند.
فرصت‌ها می‌توانند در نتیجه یک وضعیت مطلوب برای دستیابی به یک نتیجه مورد نظر، بوجود آیند. به عنوان مثال مجموعه‌ای از شرایط که به سازمان این امکان را می‌دهد تا مشتری جذب کند، محصولات و یا خدمات جدیدی را تولید کند، ضایعات را کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهد. اقداماتی که برای پرداختن به فرصت‌ها انجام می‌شود، می‌تواند شامل در نظر گرفتن ریسک‌های مرتبط نیز باشد.
تفکر مبتنی بر ریسک، سازمان را قادر می‌سازد تا عواملی که می‌توانند موجب انحراف فرآیندها و سیستم مدیریت از نتایج طرح‌ریزی شده، شوند را تعیین نموده و برای به حداقل رساندن این اثرات منفی و استفاده حداکثر از فرصت‌های به وجود آمده، کنترل‌های پیشگیرانه‌ای به کار گیرد.
نقش متخصصین و مدیران منابع انسانی در تفکر مبتنی بر ریسک
در حوزه مدیریت منابع انسانی، یکی از ریسک‌های حال حاضر فعالیت‌های مرتبط با مدیریت منابع انسانی، موضوع کروناست. متخصصین باید شدت این موضوع (که البته زیاد است) و احتمال وقوع آن و نحوه کشف آن را مورد تحلیل قرار دهند.
قبلا ریسک ورود شرکت‌های خارجی با رفع تحریم مد نظر کارشناسان و مدیران منابع انسانی بود، اما الان دیگر اینگونه نیست. بنابراین همواره مدیران و کارشناسان منابع انسانی باید مانند رادار عمل کنند و تغییرات را سریع مورد ارزیابی قرارداده، ریسکها و فرصت‌های مرتبط را شناسایی و اقدامات لازم را به عمل برآرند.
پیشنهاد می‌کنیم به این ابزار مسلط شوید و فرهنگ و تفکر مبتنی بر ریسک را در سازمان توسعه دهید.
جدول زیر به استانداردهای مرتبط در زمینه مدیریت ریسک و تفکر مبتنی بر ریسک اشاره دارد. می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. متن این استانداردها از سایت سازمان ملی استاندارد ایران قابل دسترسی است. همچنین مقاله ما در خصوص CFMEA در همین پلتفرم موجود است.
| عنوان استاندارد | موضوع | هدف و دامنه کاربرد |
| ISO-GUIDE 73,2009 Risk Management — Vocabulary | مدیریت ریسک- واژگان | در این استاندارد، واژگان مرتبط با ریسک تعریف شده است. این استاندارد به منظور استفاده‌های زیر بکار می‌‌رود: + آن‌هایی که در اداره‌ی ریسک دخیل هستند + فعالین در حوزه ایزو +تدوین کنندگان استانداردهای ملی و رویه‌های مرتبط با مدیریت ریسک |
| ISO 31000:2018 Risk Management — Guidelines | مدیریت ریسک- اصول و رهنمودها | ۳۱۰۰۰ ، مدیریت ریسک – دستورالعمل ها، اصول، چارچوب و فرایندی را برای مدیریت ریسک ارائه می‌دهد. این می‌تواند توسط هر سازمانی صرف نظر از اندازه، فعالیت یا بخش آن مورد استفاده قرار گیرد. |
IEC 31010:201z Risk management — Risk assessment techniques | مدیریت ریسک- تکنیکهای ارزیابی ریسک | این سند، راهنمایی در مورد انتخاب و استفاده از تکنیکهای ارزیابی ریسک در طیف گسترده‌ای از موقعیت‌ها ارائه می‌دهد. از این تکنیک‌ها برای کمک به تصمیم‌گیری در مواردی که عدم اطمینان وجود دارد، برای ارائه اطلاعات در مورد خطرات خاص و به عنوان بخشی از فرآیند مدیریت ریسک استفاده می‌شود. در این سند خلاصه ای از طیف وسیعی از تکنیک‌ها، با مراجعه به اسناد دیگر که تکنیک‌ها با جزئیات بیشتر توضیح داده شده، ارائه می‌دهد |
ویرایش‌های قبلی استاندارد ایزو ۳۱۰۰۰ و ایزو ۳۱۰۱۰ با شماره های ۱۳۲۴۵ و ۱۴۵۶۰ از سایت سازمان ملی استاندارد قسمت استانداردهای ملی قابل دریافت است. راهنمای ۷۳ نیز در سال ۲۰۱۶ مورد بازنگری قرار گرفت ولی تغییری نکرد. به همین دلیل با همین ویرایش یعنی۲۰۰۹ باقی ماند و مورد استفاده قرار می گیرد.
گفت‌وگو