ایزو ISO10015:2019 چیست؟
ایزو ISO10015:2019 نسخه ویرایش شده از ایزو ۱۰۰۱۵ ویرایش ۱۹۹۹ بوده و در سال ۲۰۱۹ بعد از یک بازنگری مجدد منتشر شده و در زمینه مفاهیم «مدیریت شایستگی» و «توسعه کارکنان» در سازمانها کاربرد دارد.
خطوط راهنمای ISO10015:2019 در در سازمانها و شرکتها فارغ از ابعاد یا نوع فعالیت و صنعت آنها کاربرد دارد. این خطوط راهنما گرچه مسیری برای ایجاد، پیادهسازی، نگهداری و بهبود سیستمهای مدیریت شایستگی و توسعه کارکنان بدست میدهد، اما قابلیت صدور گواهی رسمی و تحت اعتبار (اکردیته) را ندارد.
قبل از آنکه به جزئیات این خطوط راهنما در ایزو ISO10015:2019 بپردازیم، نکاتی درباره لزوم پرداختن به مدیریت شایستگی و توسعه کارکنان را مرور میکنیم:
اهمیت مدیریت شایستگی و توسعه کارکنان
وجود افراد (پرسنل) در تمام سازمانها امری ضروری است و عملکرد بهینه سازمانها به نحوه استفاده از صلاحیتها و شایستگیهای افراد در محل کار بستگی دارد. موفقیت سازمانها مستلزم مدیریت شایستگی و توسعه افراد در سطح سازمانی، تیمی، گروهی و فردی است.
بدیهی است که مدیریت شایستگی و توسعه افراد با یکدیگر ارتباط دارند و توسعه افراد بخشی از مدیریت شایستگی است و افراد شایسته نیازمند توسعه هستند. این دو ساختار، ارتباطی درونی با هم دارند و از بسیاری جهات جدانشدنی و غیرقابل تفکیک هستند.
بهکارگیری فرآیندهای برنامهریزی شده و منظم برای مدیریت شایستگی و توسعه افراد، کمک شایانی به سازمانها میکند تا بتوانند تواناییهای خود را بهبود بخشند، مسیر راهبردی خود را طی کنند و به نتایج مورد نظر برسند. بنابراین مدیریت شایستگی در افزایش تواناییهای سازمان در ایجاد و ارائه ارزش از اهمیت بسزایی برخوردار است.
فرآیند مدیریت شایستگی و توسعه افراد
طرح ریزی :
- شامل شناسایی نیازهای شایستگی
- ارزیابی شکافهای شایستگی
- برنامهریزی برای توسعه شایستگی
انجام:
- ایجاد یک برنامه توسعه
- اجرای فعالیتهای توسعه
بررسی:
- نظارت و ارزیابی فعالیتهای توسعه در برابر نیازهای شایستگی
عمل (اقدام) :
- شناسایی زمینههای نیازمند توسعه بیشتر
- بهبود فعالیتهای توسعه
چگونگی مدیریت شایستگی و توسعه افراد
در راستای تحقق مدیریت شایستگی کارکنان سازمان و توسعه فردی آنها ایزو ISO10015:2019 موارد زیر را به عنوان رهنمود ارائه میکند:
دامنه کاربرد ایزو ISO10015:2019
این استاندارد راهنماییهایی به سازمان ارائه میدهد تا بتواند سیستمهای مدیریت شایستگی و توسعه افراد را ایجاد، اجرا و حفظ کند و آن را ارتقا دهد و از این طریق، بر نتایج حاصل از مطابقت محصولات و خدمات با نیازها و انتظارات طرفهای ذینفع، تأثیر مثبت بگذارد.
سند ایزو ISO10015:2019 در حوزه مدیریت شایستگی و توسعه کارکنان صرفنظر از نوع و اندازه، برای کلیه سازمانها قابل اجرا است.
در این سند چیزی به الزامات مربوط به سری ۹۰۰۰ ISO یا استانداردهای دیگر اضافه یا کم نشده و تغییراتی در آن مشاهده نمیشود.
مراجع ایزو ISO10015:2019
به مدارک و مستندات زیر در این استاندارد ارجاع داده میشود که برای کاربرد این استاندارد به طور کلی یا جزئی الزامی هستند. برای منابع تاریخدار، تنها ویرایش اشاره شده کاربرد دارد و برای منابع بدون تاریخ، آخرین ویرایش از مدرک ارجاع شده (شامل هر گونه متمم) کاربرد دارد.
اصول و تعاریف ISO9000:2015 سیستمهای مدیریت کیفیت
واژگان و تعاریف
- شایستگی: توانایی به کارگیری دانش و مهارت برای دستیابی به نتایج مورد نظر.
- توسعه افراد: تشویق کارکنان برای اکتساب شایستگی جدید یا پیشرفته از طریق ایجاد فرصتهای یادگیری و آموزش و شرایطی برای استفاده از نتایج به دست آمده.
- مهارت: توانایی آموخته شده درباره انجام وظیفه برای یک انتظار خاص.
- دانش: دارایی انسانی یا سازمانی که تصمیمات و اقدامات مؤثر در شرایط مختلف را ممکن میسازد.
مهمترین تغییرات استاندارد ایزو ۱۰۰۱۵ ویرایش ۲۰۱۹ نسبت به ویرایش قبلی
مهمترین تغییرات استاندارد ایزو ۱۰۰۱۵ ویرایش ۲۰۱۹ در مقایسه با ویرایش قبلی آن(۱۹۹۹) به قرار زیر است:
- از لحاظ فنی اصلاح شده است. استانداردهایی که از کمیته ۱۷۶ ایزو منتشر میشوند، از لحاظ فنی خیلی موضوعی ندارند اما این استاندارد به موضوعات جذاب در حوزه مدیریت منابع انسانی پرداخته است. به عنوان مثال می توان به طرح توسعه فردی(IDP) اشاره نمود.
- هماهنگی نزدیک تر با با استانداردهای به روز خانواده ایزو ۹۰۰۰ دارد.
- مدیریت شایستگی را مورد توجه قرار داده است.
- به توسعه انسان و بالندگی افراد در محل کار همسو با اهداف کلان سازمان می پردازد.
- با واقعیتهای حال حاظر کسب و کارها به روز شده است، تا به طور کلی از این واقعیت پشتیبانی کند که سازمانی که مایل به رعایت آن باشد باید نیازهای شایستگی خود را در فواصل زمانی برنامه ریزی شده شناسایی کند.
گفتوگو